FORUM EGIPTOLOGICZNE

szymon

Czy ktoś oczytany może wie: kiedy i gdzie wybudowano pierwszy pylon egipski? Czy aby ukazały się w pełnej chwale dopiero w Nowym Państwie?
Będę wdzięczny za wiadomość.

Leszek Zinkow

Odpowiedź (skróconą) podaję za The Encyclopedia of Ancient Egyptian Architecture Dietera Arnolda (jak widać posługuję się wersją anglojęzyczną, London 2003, s 183):

Prototypy klasycznego pylonu znajdujemy już w założeniach kompleksów świątynnych piramid Starego Państwa (jako elementy narożników). Najwcześniejszy przykład pary pylonów flankujących bramę dziedzińca (a więc w typowym już układzie - frontu świątyni) pochodzi z 11 dynastii.

Imenemheb

Wg jednej teorii Pylony (egi.: sebchet) budowano już przed Starym Państwem. Były one z trzciny, cegieł i drewna. Z tego powodu nie zachowały się do naszych czasów. Ale są to tylko podejrzenia niektórych Egiptologów.

Leszek Zinkow

Bez wątpienia taka "trapezoidalna" konstrukcja we wszelkich wariantach - (na przykład przekroju rozmaitych murów i umocnień) jest architektoniczną "intuicją" archaicznych technik budowlanych wszystkich pierwotnych kultur. Upraszczając - egipska ewolucja (a może rewolucja Imhotepa) technik budowlanych polegała na transpozycji w kamień także kształtów mułowo-trzcinowych konstrukcji. Stąd trwanie np. gzymsów cavetto czy rzeźbionych w kamieniu "faktur" mat trzcinowych. Pylon w tym kontekście wydaje się być elementem oczywistym.

szymon

dziękuję za odpowiedzi. Ciekawostką w kwestii pylonów jest świątynia na Wzgórzu Thota. Ta ze Średniego Państwa rekonstruowana z pylonem. Pod nią zidentyfikowano wcześniejszą, kamienną konstrukcje o bardzo zbliżonym planie, tyle że kamienną. Datowaną zapewne na okres wczesnodynastyczny. Odkrywcy nie opublikowali własnej wizji rekonstrukcji. Więc pytanie: Czy i tutaj może byc mowa o pylonie?

opublikowane w : MDAIK 53, 1997; MDAIK 54, 1998 i w kolorowym albumiku: Voros, Temple on the pyramid of Thebes, 1998.